पेंटिंग : एस एच रज़ा
मैं चरित्रहीन हूं
और चाहता हूं कि लोग मुझे चरित्रवान मानें
मैं कायर हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे बहादुर मानें
मैं नपुंसक हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे पौरुष का प्रतीक मानें
मैं जातिवादी हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे जाति विरोधी मानें
मैं देशद्रोही हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे देशभक्त मानें
मैं महाभ्रष्ट हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे ईमानदार मानें
मैं कम्यूनल हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे सेक्यूलर मानें
मैं गद्दार हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे भरोसेमंद मानें
मैं बेवफ़ा हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे वफ़ादार मानें
मैं लंपट हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे सदाशय मानें
मैं समाज का दुश्मन हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे अपना दोस्त मानें
मैं हिंसक हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे अहिंसक मानें
मैं कुत्ता हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे शेर मानें
मैं दानव हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे देवता मानें
मैं पतन की पराकाष्ठा हूं
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे उन्नति का सबब मानें
मैं वह सब कुछ हूं
जो नहीं होना चाहिए
मैं रावण भी हूं , कंस भी , भस्मासुर , दुर्योधन और शकुनि भी
लेकिन चाहता हूं कि लोग मुझे राम और कृष्ण की तरह मानें
शंकर भी, युधिष्ठिर और अर्जुन भी
और मुझे पूजें भी
मुझे बेहद खुशी है इस बात की
कि
सब कुछ जानते हुए भी लोग मुझे वैसा ही मानते हैं
जैसा कि मैं उन से अपेक्षा करता हूं
जानते हैं कि क्यों
मेरे पास पैसा है
मेरे पास ताकत है
सत्ता भी
सो मैं जैसा चाहता हूं
लोग मेरे बारे में
वैसा ही सोचते हैं
वैसा ही सोचेंगे
यह मीडिया , यह लेखक , यह कवि
यह टिप्पणीकार , यह इतिहासकार,
यह अफ़सर , यह राजनीतिज्ञ
यह सविधान और यह क़ानून
सब मेरे चाकर हैं
और यह न्यायाधीश भी
वैसा ही फ़ैसला लिखते हैं
जैसा मैं चाहता हूं
यह सब के सब
जैसा मैं कहता हूं
वैसा ही सोचते हैं
वैसा ही लिखते हैं
वैसा ही करते हैं
इन सब को मैं सांस देता हूं
और फांसी भी
लब्बोलुवाब यह कि
लेकिन लोग मुझे अपना आदर्श मानते हैं
माई-बाप , गुरु और भगवान भी
लोग हैं कि मेरे लिए जान दे देना चाहते हैं
दे ही रहे हैं
ऐसा ही मैं चाहता भी हूं
इतना कुछ जानने के बाद
आप अब भी मुझे नहीं जान पाए
मैं
कार्पोरेट हूं
कार्पोरेट सेक्टर कहते हैं मुझे
और यह दुनिया मेरी है
यह नदियां , यह पर्वत , यह वन
यह समुद्र , यह रत्नगर्भा धरती, इस धरती की खदाने
यह मनुष्यता
सब मेरे चरण पखारते हैं
आख़िर मैं कार्पोरेट हूं
शक्ति का नया पुंज , नया मठ
मेरी आरती उतारो मनुष्य ,आरती उतारो !
तुम सब मेरे समक्ष हारने के लिए ही उपस्थित हो
अपना सब कुछ हारने के लिए
तुम्हारे बच्चों का कॅरियर , पैकेज और भविष्य
सब कुछ मैं ही हूं
तुम्हारा देश , तुम्हारा समाज
तुम्हारी चूहा दौड़ का जनक भी
तुम ही तो हो जो
सब कुछ भूल कर
मुझ पर निसार हो
और मैं तुम्हें बिसरा देना चाहता हूं
पूंजी और पूंजी से और पूंजी बनाने का गणित यही है
कार्पोरेट इसी तरह बहुगुणित होता है
हज़ार प्रतिशत सालाना ग्रोथ क्या ऐसे ही होती है
यह बात भी तुम नहीं जानते
[ 29 नवंबर , 2014 ]
इस कविता का मराठी अनुवाद
🍁मी आदर्शहीन आहे , चरित्रहीन देखीलपण लोक मला आपला आदर्श मानतात
🍁
मी चरित्रहीन आहे
आणि इच्छितो की लोकांनी मला
चरित्रवान समजावे.
आणि इच्छितो की लोकांनी मला
चरित्रवान समजावे.
मी भेकडआहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
शूरवीर समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
शूरवीर समजावे.
मी नपुंसक आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
पौरुष्याचे प्रतीक समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
पौरुष्याचे प्रतीक समजावे.
मी जातीयवादी आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
जातिमुक्त समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
जातिमुक्त समजावे.
मी देशद्रोही आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
देशभक्त समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
देशभक्त समजावे.
मी महाभ्रष्ट आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
प्रामाणिक समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
प्रामाणिक समजावे.
मी कम्युनल आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
सेक्युलर समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
सेक्युलर समजावे.
मी अविश्वासू आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
विश्वासू समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
विश्वासू समजावे.
मी धोकेबाज आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
निष्ठावान समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
निष्ठावान समजावे.
मी लंपट आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
सज्जन समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
सज्जन समजावे.
मी समाजाचा शत्रु आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
मित्र समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
मित्र समजावे.
मी हिंसक आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
अहिंसक समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
अहिंसक समजावे.
मी कुत्रा आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
वाघ समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
वाघ समजावे.
मी राक्षस आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
देवता समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
देवता समजावे.
मी अधोगती ची पराकाष्ठा आहे
पण इच्छितो की लोकांनी मला
प्रगती चे कारण समजावे.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
प्रगती चे कारण समजावे.
मी ते सगळे काही आहे
जे व्हायला नको आहे
जे व्हायला नको आहे
मी रावण आहे, कंस पण भस्मासुर,दुर्योधन आणि शकुनि देखील
पण इच्छितो की लोकांनी मला
राम आणि कृष्णा सारखे समजावे
शंकर पण, युधिष्ठिर आणि अर्जुन
सुद्धा आणि माझी पूजा सुद्धा करावी.
पण इच्छितो की लोकांनी मला
राम आणि कृष्णा सारखे समजावे
शंकर पण, युधिष्ठिर आणि अर्जुन
सुद्धा आणि माझी पूजा सुद्धा करावी.
मला अत्यंत आनंद आहे, ह्या साठी
की
सगळे काही जाणून सुद्धा लोक
मला असेच समजतात
जसे मी त्यांच्या कडून अपेक्षा करतो.
की
सगळे काही जाणून सुद्धा लोक
मला असेच समजतात
जसे मी त्यांच्या कडून अपेक्षा करतो.
जाणता असे का?
माझ्या जवळ पैसा आहे,
माझ्या जवळ ताकद आहे,
सत्ता सुद्धा.
माझ्या जवळ ताकद आहे,
सत्ता सुद्धा.
म्हणून मी जसे इच्छितो
लोक माझ्या बद्दल तसाच विचार करत आहेत.
लोक माझ्या बद्दल तसाच विचार करत आहेत.
तसाच विचार करतील.
हा मीडिया,हा लेखक, हा कवी
हा टिपणीकार, हा इतिहासकार,
हा अधिकारी, हा राजनीतिज्ञ,
ही घटना आणि हा कायदा
हे सगळे माझे नोकर आहेत.
हा टिपणीकार, हा इतिहासकार,
हा अधिकारी, हा राजनीतिज्ञ,
ही घटना आणि हा कायदा
हे सगळे माझे नोकर आहेत.
आणि हे न्यायाधीश सुद्धा
तसाच निर्णय लिहितात
जसे मी इच्छितो.
तसाच निर्णय लिहितात
जसे मी इच्छितो.
हे सगळेच्या सगळे
जसे मी सांगतो,
तसेच विचार करतात,
तसेच लिहितात,
तसेच करतात.
जसे मी सांगतो,
तसेच विचार करतात,
तसेच लिहितात,
तसेच करतात.
ह्या सगळ्यांनाच मी श्वास देतो
आणि फाशी सुद्धा.
आणि फाशी सुद्धा.
तात्पर्य हे आहे की
मी आदर्शहीन आहे,
चरित्रहीन सुद्धा,
पण लोक मला आपला आदर्श
मानतात.
मी आदर्शहीन आहे,
चरित्रहीन सुद्धा,
पण लोक मला आपला आदर्श
मानतात.
माय-बाप,गुरू आणि देव सुद्धा.
लोक असे आहेत की ,
माझ्या साठी जीव देऊ इच्छीतात, देतच आहेत.
माझ्या साठी जीव देऊ इच्छीतात, देतच आहेत.
असेच मी ही इच्छितो सुद्धा!
इतके सगळे जाणून घेतल्या वर ही,
तुम्ही अजून मला ओळखले नाही?
तुम्ही अजून मला ओळखले नाही?
मी,
कोर्पोरेट आहे
कोर्पोरेट सेक्टर म्हणतात मला,
आणि हे जग माझे आहे.
कोर्पोरेट आहे
कोर्पोरेट सेक्टर म्हणतात मला,
आणि हे जग माझे आहे.
ह्या नदया , हा पर्वत ,हे वन
हा समुद्र, ही रत्नगर्भा धरती,
ह्या धरती वरच्या खाणी
ही मानवता
सगळे काही माझे चरण प्रक्षालन करत आहेत.
हा समुद्र, ही रत्नगर्भा धरती,
ह्या धरती वरच्या खाणी
ही मानवता
सगळे काही माझे चरण प्रक्षालन करत आहेत.
शेवटी मी कॉर्पोरेट आहे,
शक्तिचा नवा समूह, नवा मठ,
माझी आरती कर मानव, आरती कर. तुम्ही सगळे माझ्या समक्ष
हरण्यासाठी उपस्थित आहात.
स्वत:चे सगळे काही हरायला
शक्तिचा नवा समूह, नवा मठ,
माझी आरती कर मानव, आरती कर. तुम्ही सगळे माझ्या समक्ष
हरण्यासाठी उपस्थित आहात.
स्वत:चे सगळे काही हरायला
तुमच्य मुलांचे कैरियर,पैकेज
आणि भविष्य सगळे काही मीच
आहे. तुमचा देश,तुमचा समाज
तुमच्या उंदरांच्या शर्यात जनक मीच.
आणि भविष्य सगळे काही मीच
आहे. तुमचा देश,तुमचा समाज
तुमच्या उंदरांच्या शर्यात जनक मीच.
तुम्ही तर ते आहात ,
जे सगळे विसरून ,
मला समर्पित आहात आणि मीे तुम्हाला विसरून जाऊ इच्छितो.
जे सगळे विसरून ,
मला समर्पित आहात आणि मीे तुम्हाला विसरून जाऊ इच्छितो.
भांडवल आणि भांडवलापासुन
परत भांडवल निर्मिती.
ह्याचे गणित हेच आहे.
कॉर्पोरेट असेच बहुगणीत होते.
हजार टक्के वार्षिक वाढ काय
अशीच होणार?
ही बाब देखील तुम्हाला माहिती नाही.
परत भांडवल निर्मिती.
ह्याचे गणित हेच आहे.
कॉर्पोरेट असेच बहुगणीत होते.
हजार टक्के वार्षिक वाढ काय
अशीच होणार?
ही बाब देखील तुम्हाला माहिती नाही.
अनुवाद : प्रिया जलतारे
मैं वह सब कुछ हूं
ReplyDeleteजो नहीं होना चाहिए ==
मुझे दोगला कहोगे
तो इसे मैं अपना सम्मान मानूंगा
मुझे खुद भी नहीं है मालूम कि मेरे कितने चेहरे हैं ?
priy dayanad bhai,
ReplyDeleteek se ek nayab kavitayen in dino aap likhte jaa rahe hain. kahan chhipi thi yah sarjanatmak pratibha! mai daanto tale ungli dabaakar inhe padh raha hun. dar hai ki kahin ungli kat n jaye...
buddhinath mishra
इन दिनों आप के अंदर भावनाएं हिलोरें मार रही हैं. एक कविता संग्रह निकालिये. यह खूब लोकप्रिय होगा.
ReplyDelete